Muốn biết một người là quân tử hay tiểu nhân, chỉ cần nhìn vào tâm thái của họ trong 5 thời khắc quan trọng dưới đây là rõ.
1. Thời khắc khi đứng giữa lợi ích
Người xưa thường nói, muốn nhìn rõ phẩm hạnh đạo đức của một người, cứ nhìn vào thái độ của họ trong những khoảnh khắc liên quan đến lợi ích.
Người quân tử có thể tạo ra tiền tài, nhưng để có tiền tài thì chỉ làm những việc đạo nghĩa, không thể vì không có tiền mà vượt quá ranh giới làm người.
Nhưng với kẻ tiểu nhân, đối mặt với khoảnh khắc cám dỗ về lợi ích vô cùng lớn, khi nhìn thấy tiền họ liền sáng mắt, sẽ không tiếc việc bán đứng bạn bè hay người thân, thậm chí là kéo người thân thiết nhất của mình xuống nước. Thực tế họ là những kẻ không biết xấu hổ.
Nhìn rõ một người, là phải nhìn vào thái độ của người đó với tiền bạc, thái độ với lợi ích, liệu họ có vượt qua được ranh giới và lương tâm làm người của mình hay không.
2. Thời khắc đói và mệt
Người xưa thường nói, muốn biết một người tinh thần và thể lực thế nào, hãy xem trạng thái của họ lúc sức tàn lực kiệt, đói khổ và vất vả.
Một người lúc sức lực dồi dào, mạnh như rồng như hổ thì ý chí sự nghiệp cũng mạnh mẽ, tinh thần đầy đủ, tràn ngập ý chí phấn đấu, cho dù làm gì cũng đều tràn đầy sự tin tưởng. Do đó, khi họ mệt mỏi, thì nghỉ ngơi một chút cũng là hợp lý và cần thiết.
Nhưng nếu vì quá mệt mà đánh mất đi sự lạc quan, mặc kệ không làm nữa, không còn sự kiên trì và nghị lực nữa, thì đó không phải là điều một người quân tử nên làm, cũng không phải là điều người thành công nên làm.
3. Thời khắc vui vẻ và bực bội
Người xưa cũng nói rằng, để quan sát sức chịu đựng và sự độ lượng của một người, thì phải xem biểu hiện của họ trong lúc vui vẻ và bực bội.
Với tiểu nhân, khi họ vui vẻ thì dễ dàng trở nên hí hửng đắc ý, cao ngạo tự mãn, xem thường người khác.
Còn khi bực bội, họ dễ dàng bực tức phiền não, nhìn thấy ai đang làm gì cũng không vừa mắt, trút mọi bực bội lên người yếu thế hơn, thậm chí còn trút giận lên vợ và con cái. Đây chính là những người không có tiền đồ.
Nhưng nội tâm của một người quân tử thì khác, họ thường bình thản không chút lo lắng, đối với mọi xáo trộn trong cuộc đời đều phân định rạch ròi, thấu suốt suy xét và đưa ra quyết định.
4. Thời khắc phồn hoa
Sự tu dưỡng của một người còn được phản ánh vào lúc họ đối mặt với phồn hoa đô hội, khi đó hãy quan sát xem họ đối nhân xử thế như thế nào?
Sự mê hoặc trên thế giới này là rất nhiều, dù là bất cứ ai, đều sẽ có nhược điểm của riêng mình, một khi bị người khác lợi dụng, thì rất dễ bị lôi xuống nước.
Tiểu nhân thường đắm chìm trong sự hoan lạc nhất thời, hôm nay có rượu thì hôm nay say, trước giờ chưa từng nghĩ về tương lai của bản thân.
Nhưng người quân tử lại có thể kháng cự được sự mê hoặc, trong lòng họ có lý tưởng, trong mắt họ có cốt cách, sẽ không dễ để bản thân đắm chìm trong những thú vui dung tục ấy. Họ yêu thích và làm chủ cuộc đời và những thứ vây quanh mình.
5. Thời khắc kinh hãi
Để quan sát sự bình tĩnh của một người, thì hãy xem biểu hiện của họ khi đối mặt với những chuyện kinh hãi ngoài ý muốn.
Khi xảy ra chuyện ngoài ý muốn, biểu hiện nội tâm của con người là thứ chân thật nhất. Nếu quá bối rối có nghĩa là trong lòng họ không có chủ kiến, tương lai khi làm việc lớn, khó mà bảo đảm người đó không bỏ rơi bạn.
Người giữ được sự bình tĩnh là khi “Thái Sơn có sập, cũng không đổi sắc”, là người có chủ kiến, có mưu lược, có đủ tốc độ để phản ứng, suy nghĩ vì đại cục, đó mới là người thật sự làm nên chuyện lớn.